Welke risico’s kleven er aan het spelen met de bal?

Over het algemeen zijn honden dol op spelen en veel mensen vinden het dan ook erg leuk om, al dan niet met een werpstok, een bal te gooien. De hond rent er dan vaak in volle vaart achteraan en dit herhalen we net zo vaak tot we het idee hebben dat hij zijn energie wel een beetje kwijt is.

We staan er dan ook niet vaak bij stil dat er een hoop nadelen kleven aan deze manier van spelen met je hond, zowel fysiek als mentaal. En dat het wellicht beter is om een leuk alternatief te bedenken waarbij een hond minimaal zo goed zijn energie kwijt kan, zonder mogelijke fysieke en mentale problemen als gevolg.

Mogelijke fysieke gevolgen

Fysieke problemen die een hond kan krijgen als hij te vaak achter een bal aan rent, waarbij hij vaak hard moet remmen en zijn lichaam moet draaien om de bal te vangen, zijn naast tijdelijke blessures, ook blijvende gewrichtsproblemen. Dit wil je natuurlijk niet, want je gunt je hond een lang en gezond leven zonder pijn en stijfheid. Zeker bij jonge honden die nog niet uitgegroeid zijn, doe je er goed aan om overbelasting van spieren en gewrichten te voorkomen, omdat zij nog erg kwetsbaar zijn.

Verder kunnen de tanden en kiezen slijten van spelen met de bal. Zeker tennisballen die bedoeld zijn voor op de tennisbaan kunnen in combinatie met zand zorgen voor onherstelbare schade aan het gebit. Ook te harde ballen kunnen de tanden en kiezen doen slijten. Zenuwen kunnen uiteindelijk zelfs bloot komen te liggen, wat vanzelfsprekend zeer pijnlijk is.

Mogelijke mentale gevolgen

En dan nu de mentale problemen die een hond kan krijgen als je te vaak en te lang met je hond een balletje gaat gooien. Want hoe goed bedoeld het ook is, het is niet zo onschuldig als het lijkt. En hoewel elke hond anders is, vind ik het toch belangrijk om te benoemen waarom het veelvuldig spelen met een bal kan leiden tot mentale problemen. Zeker wanneer je een hond hebt die al snel overprikkeld raakt en moeite heeft om rust te nemen.

Wij mensen denken maar al te vaak dat we onze honden een plezier doen met het najagen van de bal en de meeste honden zullen dit ook doen, omdat ze instinctief achter bewegende objecten aan gaan. We gaan er dus eigenlijk vanuit dat we voldoen aan de behoefte van een hond, namelijk jagen. Het grote verschil is dat als een hond zelf zou moeten jagen om aan eten te komen, de jacht tot een einde komt wanneer hij de prooi heeft gevangen. Dit in tegenstelling tot het jagen op een bal. Deze wordt keer op keer gegooid en gevangen.

Wat we vaak niet beseffen, is dat er tijdens de jacht stresshormonen worden aangemaakt: adrenaline en cortisol. Deze stresshormonen zijn nodig om de jacht tot een succes te brengen. De hond heeft immers alle concentratie en spierkracht nodig bij een zo kort mogelijke sprint, om zijn prooi te vangen en te doden. Daarna eet hij zijn prooi op en door het kauwen worden de opgebouwde stresshormonen al deels afgebroken. Tijdens de rust/slaap die erop volgt, zullen deze stresshormonen verder worden afgebroken.

In het lichaam van een hond die achter een bal aan jaagt, worden dezelfde stresshormonen aangemaakt, maar omdat het jagen niet direct stopt nadat de bal (dus prooi) gevangen is, wordt er nog meer adrenaline en cortisol aangemaakt. Deze stresshormonen stapelen zich vervolgens op, wat er automatisch voor zorgt dat het nog langer duurt voordat deze stresshormonen weer zijn afgebroken.

Als je iedere dag of meerder malen per week je hond veelvuldig achter een bal aan laat rennen, is de kans aanwezig dat je hond hyperactief gedrag gaat vertonen. Het zal hem dan erg veel moeite gaan kosten om te gaan slapen, met alle gevolgen van dien: hij raakt de stresshormonen niet of nauwelijks kwijt. De stressemmer loopt over. Gevolgen kunnen zijn: uitvallen naar andere honden, sloopgedrag, niet meer luisteren of continu alert zijn op alles wat er in zijn omgeving gebeurt en daarop reageren door bijvoorbeeld te blaffen.

Het vangen van de bal kan verslavend werken

Bij het vangen van een bal (prooi) komt dopamine vrij in de hersenen. Dit zorgt ervoor dat een hond een geluksgevoel/gevoel van overwinning ervaart. Sommige honden worden hierdoor echte ballenjunkies, zoals onze teckel ooit was. Ze hebben nergens meer oog voor, behalve voor de bal. Ze snuffelen bijvoorbeeld niet meer, nemen geen geuren van de omgeving meer op en maken geen contact meer met andere honden zodra je de bal meeneemt tijdens de wandeling. Dit is uiteraard geen natuurlijk gedrag.

Maar wat zou je dan beter kunnen ondernemen met je hond?

Je zou bijvoorbeeld de bal kunnen verstoppen tijdens de wandeling. Je laat je hond op de aangewezen plaats zitten en blijven, terwijl jij de bal verstopt. Ik doe zelf altijd alsof ik de bal op meerdere plekken verstop en op 1 van die plekken ligt hij echt. Zou ik in een rechte lijn naar de verstopplek lopen, de bal daar verstoppen en dan weer teruglopen naar de hond, dan is er weinig lol aan en is de bal natuurlijk in een mum van tijd gevonden. De hond moet echt zijn neus gaan inzetten om de bal te vinden en dit zal hij geweldig vinden om te doen. Let maar op zijn staart en houding tijdens de zoektocht.

Je kunt de bal uiteraard ook vervangen door een ander speeltje of een snack dummy, deze is te vinden op mijn website onder de categorie buitenspelen en is echt leuk voor de hond om te apporteren, want wanneer hij deze naar je toe brengt, weet hij dat hij een beloning uit de dummy krijgt.

Lees ook eens het blog de wandelingen met de hond leuker maken voor nog meer ideeën.

Ga je op deze manier aan de slag met je hond, dan voldoe je echt aan de behoefte van je hond. Het is een leuke manier om energie kwijt te kunnen en je zult waarschijnlijk zien dat na verloop van tijd je hond meer in balans is.